روش تیک آف: آنچه باید قبل از پرواز انجام دهید
تیک آف در هر هواپیما زمانی اتفاق می‌افتد که هواپیما از زمین خارج شده و به هوا منتقل شود. با این حال، چیزهای بیشتری در این مورد وجود دارد. تعدادی کار وجود دارد که باید از قبل انجام شود و خود تیک آف به چند مرحله مختلف تقسیم می‌شود.
این در مورد هر هواپیما صدق می‌کند، از یک هواپیمای آموزشی کوچک تک موتوره تا یک هواپیمای مسافربری بزرگ. بدیهی است که برخی از روش‌ها در هواپیماهای با اندازه‌ها و انواع مختلف کمی متفاوت خواهد بود. در این مقاله، ما نگاهی دقیق به رویه‌های یک هواپیمای کوچک، مانند آنچه که توسط اکثر خلبانان خصوصی پرواز می‌شود، خواهیم داشت.
کارهایی که باید قبل از پرواز توسط خلبان انجام شود
هنگامی که برای رانندگی بیرون می‌روید، ممکن است درون ماشین خود بپرید و فقط بروید. شاید به طور خلاصه بررسی کنید که سوخت کافی دارید و شاید نگاهی گذرا به لاستیک‌ها بیندازید؛ اما این احتمالاً تمام کاری است که شما انجام می‌دهید.
با این حال، قبل از حرکت با هواپیما، کارهای بیشتری باید انجام دهید. اولاً، مقدار معینی از کارهای اداری برای انجام دادن وجود خواهد داشت. اگر خلبان از فرودگاه خارج می‌شود، باید از سیستم خارج شود و ممکن است نیاز به ارائه یک برنامه پروازی داشته باشد. اگر او مسافر دارد، باید به آنها یک جلسه توجیهی ایمنی بدهد که احتمالاً نسبتاً کوتاه خواهد بود، اما در واقع یک الزام قانونی است.
پس از این، خلبان باید بررسی‌های قبل از پرواز خود را انجام دهد. چک‌های خارجی به این معنی است که او در اطراف هواپیما قدم می‌زند و یک چک لیست را دنبال می‌کند و به دقت از وضعیت کل دستگاه، از بال‌ها گرفته تا سایر سطوح متحرک تا وضعیت سوخت، یادداشت می‌کند. این بسیار مهم است. به هر حال اگر مشکلی وجود داشته باشد، او نمی‌تواند فقط در هوا توقف کند و آن را مرتب کند، همانطور که شما در یک ماشین در کنار جاده توقف می‌کنید؛ بنابراین او باید از قبل از همه چیز مطمئن شود.
پس از آن، خلبان از هواپیما بالا می‌رود، به مسافران کمک می‌کند تا این کار را انجام دهند و اطمینان حاصل می‌کند که همه به طور ایمن در صندلی هستند و هیچ چیز رها و شلی در اطراف وجود ندارد. سپس تعداد زیادی بررسی داخلی باید تکمیل شود، برخی قبل از روشن کردن موتور، برخی با موتور روشن و برخی با قدرت کامل انجام می‌شوند. مجدداً، خلبان باید اطمینان حاصل کند که قبل از حرکت همه چیز همانطور که باید کار می‌کند. سپس خلبان با رادیو تماس می‌گیرد و می‌گوید که «آماده تاکسی است».
آماده شدن برای تیک آف
تاکسی کردن هواپیما شامل حرکت آن در امتداد زمین از جایی که پارک شده است تا شروع باند است. در حین تاکسی، بررسی‌های دیگری نیز وجود دارد که باید انجام شود، عمدتاً برای اطمینان از اینکه فرمان روی زمین همانطور که باید کار می‌کند.
هواپیماهای کوچک با استفاده از سکان هدایت می‌شوند و خلبان از پاهای خود روی پدال استفاده می‌کند. خلبان از یوغ یا چوب برای این منظور استفاده نمی‌کند – اگرچه دیدن خلبانان کارآموز جدید که تلاش می‌کنند این کار را انجام دهند غیرعادی نیست! هدایت برخی از هواپیماها بر روی زمین دشوار است، به ویژه آنهایی که دارای چرخ دم هستند. با این حال، تعداد زیادی هواپیمای دم چرخ دیگر وجود ندارد و تاکسی کردن بیشتر هواپیماهای مدرن نسبتاً آسان است. با این وجود، تاکسی باید به آرامی و با دقت انجام شود. بال‌های هواپیما بیشتر از چیزی که خلبان انتظارش را دارد بیرون می‌آیند و تصادفات در حین تاکسی‌کردن چندان هم غیرعادی نیست.
هنگامی که خلبان به ابتدای باند یا خط هواپیما در انتظار بلند شدن می‌رسد، چند بررسی نهایی برای انجام دارد. سپس با رادیو تماس خواهد گرفت که «ready for departure» است. او هرگز و هرگز نمی‌گوید که برای تیک آف آماده است. این نکته به قدری مهم است که نگاهی به چگونگی به وجود آمدن آن خواهیم داشت…
چند کلمه در مورد تماس‌های رادیویی قبل از پرواز
هنگامی که خلبان با ” ready for departure ” تماس می‌گیرد، چندین پاسخ احتمالی وجود دارد که می‌تواند از کنترل ترافیک هوایی دریافت کند. ممکن است از او خواسته شود که موقعیت خود را حفظ کند، به خصوص اگر هواپیماهای دیگری منتظر بلند شوند. ممکن است از او خواسته شود که «line up and wait»، به این معنی که می‌تواند به ابتدای باند فرودگاه تاکسی کند و هواپیما را آماده حرکت در باند فرودگاه قرار دهد، یا همان طور که به آن گفته می‌شود «takeoff» را آغاز کند.
تا زمانی که ATC به او بگوید ” cleared for takeoff “، نباید در واقع حرکت تیک آف را آغاز کند. این تنها عبارتی است که تا کنون استفاده شده است که شامل کلمه ” cleared ” است. تا آن زمان، کلمه ” departure ” همیشه استفاده می‌شود. دلیل این امر بسیار مهم است و به یک سانحه هوایی جدی که در تنریف، جزایر قناری، در سال 1977 روی داد…
فاجعه فرودگاه تنریف
در 27 مارس 1977، دو هواپیمای بوئینگ 747 در باند فرودگاه تنریف شمالی برخورد کردند که منجر به کشته شدن 583 نفر شد. این حادثه هنوز هم مرگبارترین حادثه در تاریخ هوانوردی محسوب می‌شود.
فرودگاه در آن زمان به دلیل یک حادثه تروریستی قبلی در فرودگاه گرن کاناریا شلوغ بود و به همین دلیل هواپیماهای مسافربری از باند برای تاکسی استفاده می‌کردند. همچنین تکه‌هایی از مه غلیظ روی باند فرودگاه وجود داشت. این حادثه زمانی رخ داد که یک هواپیما قبل از اینکه هواپیمای دیگر از باند تاکسی خارج شود، پرواز خود را آغاز کرد. این دو هواپیما به دلیل مه نمی‌توانستند یکدیگر را ببینند و برخورد و آتش سوزی ناشی از آن تقریباً همه افراد هر دو هواپیما را کشت.
تحقیقات بعدی نشان داد که علت اصلی سانحه این بود که کاپیتان هواپیمای در حال departure با شنیدن استفاده از کلمه “تیک آف” در یک تماس رادیویی، به اشتباه فکر می‌کرد که او را برای تیک آف مجاز کرده‌اند.
این فاجعه تأثیر پایداری بر صنعت داشت و به ویژه اهمیت حیاتی استفاده از عبارت شناسی استاندارد در ارتباطات رادیویی را برجسته کرد. از آن زمان، کلمه «تیک آف» تنها زمانی استفاده می‌شود که هواپیما در واقع «cleared for takeoff» باشد. در غیر این صورت از کلمه departure استفاده می‌شود.
رول تیک آف
رول تیک آف یا رول زمینی بخشی از فرآیند تیک آف است که طی آن هواپیما از حالت سکون به سرعتی شتاب می‌گیرد که به اندازه کافی برای پرواز در هوا بالابرنده شود.
خلبان پس از اینکه هواپیما را با باند فرودگاه در حال استفاده ردیف کرد، به طور کلی تا حد کامل شتاب می‌گیرد. هواپیما با افزایش سرعت سعی می‌کند زمین را ترک کند، اما خلبان آن را روی زمین نگه می‌دارد تا به سرعت مطلوب برای تیک آف برسد. او نباید اجازه دهد که با سرعت کمتری از زمین خارج شود، در غیر این صورت خطر استال وجود دارد.
با سرعت بیشتر، هوای بیشتری روی بال‌های هواپیما جریان می‌یابد. بر اساس یک اصل آیرودینامیک به نام قانون برنولی، هوای سریع در فشار کمتری نسبت به هوای آهسته است، بنابراین فشار بالای بال کمتر از فشار زیر است. این بالابری را ایجاد می‌کند که هواپیما را به سمت بالا حرکت می‌دهد و به این صورت است که تیک آف واقعاً می‌تواند انجام شود.
لیفت آف زمانی است که بال‌ها وزن هواپیما را از روی سطح بلند می‌کنند. در این مرحله، خلبان باید اطمینان حاصل کند که هواپیما با زاویه و سرعت مناسب بالا می‌رود. اگر هواپیما خیلی آهسته حرکت کند، خطر توقف وجود دارد، اما اگر خیلی سریع حرکت کند، برای ایمنی با سرعت کافی بالا نمی‌رود. صعود به ارتفاع ایمن در اسرع وقت ضروری است، زیرا در صورت خرابی موتور، فرود ایمن برای هواپیما در صورتی که خیلی نزدیک به زمین باشد، بسیار دشوار خواهد بود. خرابی موتور پس از تیک آف یک وضعیت اضطراری است که توسط خلبانان کارآموز به طور مکرر انجام می‌شود، اما این یک روش دشوار است و هر خلبانی امیدوار است که هرگز مجبور به انجام آن به طور جدی نباشد!
رد تیک آف
اگر در حین تیک آف چیزی اشتباه به نظر برسد، خلبان تیک آف را متوقف می‌کند، به این معنی که ترمز را فشار داده و قبل از پایان باند روی زمین توقف می‌کند. تیک آف های ناقص برای همه هواپیماها، بزرگ و کوچک اتفاق می افتد، هرچند به ندرت.
دلایل متعددی برای تیک آف رد شده وجود دارد، از مشکلات موتور گرفته تا احساس مبهم که چیزی کاملاً درست نیست. بهتر است احتیاط کنید تا اینکه بلافاصله پس از تیک آف از زمین به خطر بیفتید. معمولاً پس از تیک آف لغو شده، خلبان برای بررسی‌های ایمنی قبل از تلاش مجدد به فرودگاه باز می‌گردد.
بلافاصله پس از تیک آف عمل می‌کند
چند بررسی وجود دارد که باید بلافاصله پس از تیک آف انجام شود. پس از آن، فلپ ها، در صورتی که برای تیک آف از آنها استفاده شده باشد، بلند می‌شوند و چرخ‌ها در هواپیمایی که دارای چرخ‌های جمع شونده است، جمع می‌شوند. هر دوی اینها درگ را معرفی می‌کنند، چیزی که هنگام پرواز مورد نظر نیست.
سپس خلبان می‌تواند اولین مسیر خود را تنظیم کند، به ارتفاع مورد نیاز صعود کند و قدرت را برای کروز تنظیم کند. پرواز او آغاز شد!
برخی تیک آف های غیر متعارف
گاهی اوقات روند تیک آف به روشی کمی متفاوت انجام می‌شود. این ممکن است به این دلیل باشد که باند فرودگاه بسیار کوتاه است، معمولاً در یک فرودگاه نسبتاً کوچک، یا به این دلیل که اگر فرودگاه دارای باندهای چمن باشد، زمین نرم است.
همانطور که تیک آف میدانی کوتاه با محاسبه این که آیا تیک آف برای آن نوع خاص از هواپیما در شرایط فعلی امکان پذیر است یا خیر، آغاز می‌شود. در غیر این صورت، حتی نباید تلاش کرد.
تکنیک‌های مختلفی برای تیک آف های میدانی کوتاه وجود دارد، اما معمولاً از مقدار کمی فلپ استفاده می‌شود و هواپیما تا آنجا که ممکن است به سمت عقب در انتهای باند قرار می‌گیرد تا حداکثر فضا در دسترس باشد. سپس هواپیما قبل از شروع رول تیک آف، توسط خلبان که آن را روی ترمز نگه می‌دارد، به قدرت کامل می‌رسد. این بدان معنی است که می‌تواند در کوتاه‌ترین فاصله ممکن به سرعت صعود سرعت ببخشد.
هنگامی که هواپیما به بهترین سرعت برای بلند شدن رسید، اجازه داد زمین را ترک کند و با بهترین زاویه بالا رود تا بتواند هرگونه مانع روی زمین را برطرف کند. سپس می‌توان زاویه صعود را کاهش داد، به طوری که هواپیما با بهترین سرعت صعود، همانطور که پس از یک تیک آف عادی انجام می‌شود، بالا می‌رود.
برای تیک آف در میدان نرم، خلبان باید سعی کند در باند توقف نکند، بلکه بلافاصله پس از تاکسی شروع به تیک آف کند. این برای اطمینان از این است که هواپیما در گل، یخ یا هر چیز دیگری که باعث نرم شدن زمین می‌شود، نچسبد.
پس از این، خلبان در حالت عادی، اما با کمترین سرعت ممکن از زمین بلند می‌شود و هواپیما را در حالت زمین نگه می‌دارد تا به سرعت پرواز ایمن برسد. هدف این است که تا حد امکان زمان کمتری را در زمین نرم سپری کنیم و در عین حال از ایمن بودن تیک آف اطمینان حاصل کنیم.
نتیجه گیری
همانطور که تا به حال مشخص است، تیک آف بخش مهمی از پرواز است. معمولاً سخت نیست، اما چیزهای زیادی وجود دارد که ممکن است اشتباه پیش برود؛ بنابراین با تیک آف باید با احتیاط و احتیاط رفتار کرد تا از پرواز ایمن اطمینان حاصل شود.
