نوشته ها

رشته خلبانی یکی از رشته‌های پیشرفته و فناورانه است که انتخاب کشور مناسب برای تحصیل در این رشته نیازمند توجه به عوامل مختلفی می‌باشد. این عوامل شامل وضعیت صنعت هوانوردی در کشورها، توانمندی‌های خلبانی، زبان مورد نیاز، هزینه تحصیل، شرایط بازار کار و رتبه دانشگاه‌ها در مقیاس جهانی می‌شود.

در تحصیل خلبانی، بهتر است که داوطلبان با توجه به شرایط فردی خود، بهترین کشور را انتخاب کنند. بر اساس زبان مورد تسلط و ترجیحات مالی، گزینه‌های مختلفی وجود دارد.

برای زبان آلمانی، کشورهایی مانند آلمان، اتریش و سوئیس مناسب هستند. همچنین، دانشجویانی که به زبان انگلیسی تسلط دارند، می‌توانند به انگلستان، آمریکا، کانادا، استرالیا و نیوزلند مراجعه کنند.

یکی از عوامل مهم در انتخاب کشور، شهریه تحصیلی است. رشته خلبانی از رشته‌های هزینه‌بر محسوب می‌شود، بنابراین هزینه‌های تحصیل در کشورها متفاوت است.

اگرچه زبان انگلیسی برای دانشجویان ایرانی راحت‌تر است، اما شهریه‌های دانشگاه‌های کشورهای انگلیسی‌زبان بالا می‌باشد. در این مورد، دانشگاه‌های کشورهای آلمانی به ویژه آلمان و اتریش انتخاب مناسبی برای افراد با محدودیت مالی هستند.

همچنین، شرایط بازار کار در کشورهای مختلف نیز باید در نظر گرفته شود. امکان استخدام پس از تحصیل در کشور مورد نظر، نقش مهمی در انتخاب کشور دارد.

اعتبار بین‌المللی و رتبه دانشگاه‌ها نیز نشان‌دهنده کیفیت تحصیل در کشورهاست. دانشگاه‌های معتبر و مرتبه در رتبه‌بندی‌های جهانی می‌توانند در آینده شغلی دانشجویان تأثیرگذار باشند.

با در نظر گرفتن این عوامل، انتخاب بهترین کشور برای تحصیل خلبانی باید به صورت شخصی و با توجه به وضعیت فردی انجام شود.

در پایان، مهمترین امر این است که داوطلبان با مشورت با مشاوران تحصیلی و اطلاعات دقیق، تصمیم بهتری در مورد انتخاب کشور و دانشگاه برای تحصیل در رشته خلبانی بگیرند.

تحصیل خلبانی در ترکیه

در ترکیه، تحصیل در رشته خلبانی دارای اهمیت و ارزش بالایی است. خطوط هوایی معتبری مانند ترکیش ایرلاینز، دوره‌های آموزش خلبانی را با ارزش بالایی تایید می‌کنند.

برای هموطنانی که در دوره‌های خلبانی در کشورهایی مانند استرالیا، آلمان یا کانادا به مشکلات ویزا برخورد می‌کنند، ترکیه به عنوان گزینه‌ای مناسب مطرح می‌شود. این امکان به دلیل روابط خوب ترکیه با کشورمان فراهم شده‌است و هموطنان ما برای اخذ ویزای تحصیلی در ترکیه با مشکلات کمتری مواجه می‌شوند.

در سراسر جهان، شامل کشور ما، برای ورود به دوره‌های تحصیلی خلبانی و پس از آن استخدام در خطوط هوایی، نیاز به استانداردهای بسیار سختی وجود دارد. این تنگنا به دلیل اهمیت این شغل که بر اساس تخصص خلبان و سرمایه شرکت‌های هوایی جان انسان‌ها و منابع آنها را دربر می‌گیرد، ایجاد شده‌است.

بنابراین، فردی باید از نظر فنی، جسمی، روحی و هوشی مناسب برای این شغل تجهیز شود و به طور معمول از طریق آزمون‌های دقیق و چندگانه به جذب می‌پردازد.

کسانی که شرایط و توانایی‌های لازم برای این شغل را دارند و توانایی استخدام در خطوط هوایی را دارا باشند، می‌توانند درآمدی بسیار بالاتر از بسیاری از شغل‌ها داشته باشند، اما در عوض نیز با ریسک‌ها و فشارهای زیادی نیز مواجه می‌شوند.

دانشگاه هوانوردی ترکیه یکی از برترین مراکز آموزش خلبانی در جهان است، که در شهر آنکارا واقع شده است. این دانشگاه تجهیزات پیشرفته‌ای دارد و برای دانشجویان بین‌المللی، از جمله ایرانیان علاقه‌مند به تحصیل خلبانی، فرصت‌های مناسبی را فراهم می‌کند.

در دانشگاه هوانوردی ترکیه، دوره‌های مختلف از جمله لیسانس علوم و آموزش پرواز به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند. همچنین، دوره‌های مهندسی هوانوردی، فضانوردی، برق و الکترونیک، صنعتی، مکاترونیک و مکانیک نیز از جمله انتخاب‌های دانشجویان می‌باشد.

علاوه بر دانشگاه هوانوردی ترکیه، دوره‌های آموزش خلبانی در دانشگاه‌های دیگری نیز در ترکیه ارائه می‌شود. این دوره‌ها از جمله دوره‌های دانشگاه دولتی Devlet، دانشگاه خصوصی اُزل، دانشگاه اکان استانبول و دانشگاه فنی اسکیشهیر است.

هزینه‌های تحصیل در این دوره‌ها بسته به مقطع تحصیلی متغیر است. رشته خلبانی به علت ماهیت پرهزینه و مهم آن، هزینه‌های بالایی دارد که در مقایسه با سایر رشته‌ها قرار دارد.

در نتیجه، ترکیه به عنوان یک مقصد آموزش خلبانی برای داوطلبان بین‌المللی، به ویژه ایرانیان، به دلیل دارا بودن دانشگاه‌های معتبر و شرایط مناسبی که ارائه می‌دهد، می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

تحصیل خلبانی در کانادا

آموزش خلبانی در کانادا یک مسیر تحصیلی جذاب و کامل است که دوره‌های دو ساله در کالج‌ها و چهار ساله در دانشگاه‌های هوانوردی را شامل می‌شود. این دوره‌ها شامل دروس نظری و عملی متنوعی هستند.

داوطلبان برای شرکت در این دوره‌ها باید حداقل ۱۶ سال سن داشته و گواهی سوابق پیشین نامطلوب را به همراه گواهی سلامتی ارائه دهند.

گواهی سلامتی شامل ارزیابی بینایی، شنوایی، تعادل جسمی و روانی است. همچنین داوطلبان باید مهارت زبان انگلیسی خود را با گذراندن آزمون‌هایی مانند ALPT و آیلتس با نمره حداقل ۶ اثبات کنند.

پس از گذراندن ۴۰ ساعت از دوره‌های آموزشی، گواهی PPL به فارغ‌التحصیلان اعطا می‌شود که مجوز پرواز با هواپیمای شخصی است.

با گذراندن ۲۰۰ ساعت واحد درسی، فارغ‌التحصیلان گواهی CPL را کسب می‌کنند که مجوز پرواز با هواپیماهای تجاری است. در مرحله‌ی بعدی با گذراندن ۱۸۰۰ ساعت واحد درسی تئوری و عملی، گواهی ATPL دریافت می‌شود که مجوز پرواز با هواپیماهای باربری و حمل و نقل است.

هزینه‌های دوره‌های آموزشی خلبانی در کانادا بالاست و اکثر افراد نیازمند حمایت مالی هستند. با این حال، دانشجویان می‌توانند در طول دوره تا ۲۰ ساعت در هفته کار کرده و بخشی از هزینه‌ها را تامین کنند.

یکی از مزایای تحصیل خلبانی در کانادا این است که فارغ‌التحصیلان بعد از اتمام دوره ویزای کار کانادا دریافت می‌کنند و با یافتن شغل مرتبط با رشته‌ی خود، می‌توانند پس از مدتی اقامت دائم و شهروندی کسب کنند.

دانشگاه‌ها و کالج‌های هوانوردی مختلفی در کانادا وجود دارند که برای تحصیل در رشته خلبانی مناسب‌اند.

دانشگاه واترلو، دانشگاه فریزر ولی، دانشگاه وسترن، کالج سنکا، موسسه فناوری بریتیش کلمبیا، کالج پروازی مونکتون، کالج جورجین و کالج کانفدریشن از جمله دانشگاه‌ها و کالج‌های معتبر هوانوردی در کانادا هستند.

این مسیر تحصیلی به دانشجویان امکان می‌دهد تا با گذراندن دوره‌های با کیفیت و اعتبار بین‌المللی، در صنعت هوانوردی به عنوان خلبان حرفه‌ای یا مدیر مشغول به کار شوند و حتی در ایرلاین‌های بین‌المللی دیگر کشورها هم مشغول به فعالیت شوند.

 دانشگاه های هوانوردی کانادا

در این قسمت، به دانشگاه‌های برتر هوانوردی در کانادا که معمولاً مورد تقاضای دانش‌آموزان علاقمند به تحصیل در این رشته در این کشور هستند، اشاره خواهیم کرد

یکی از معتبرترین دانشگاه‌های هوانوردی در کانادا، دانشگاه واترلو (University of Waterloo) است. از سال ۲۰۰۷، این دانشگاه دوره‌های هوانوردی را آغاز کرده و گواهی پروازی که به فارغ‌التحصیلان این دانشگاه اعطا می‌شود، در سطح بین‌المللی تاثیر قابل توجهی دارد.

دانشگاه فریزر ولی (University of Fraser Valley) نیز در جنوب غربی استان بریتیش کلمبیا دوره‌های مختلفی از جمله دوره‌های ۲ ساله گواهی پرواز و دوره‌های کارشناسی چهارساله را برای داوطلبان تحصیل در حوزه خلبانی در کانادا ارائه می‌دهد.

دانشگاه وسترن (Western University) نیز دوره‌های مدیریت هوانوردی تجاری را برای دانشجویان ارائه می‌کند. دانشجویان این رشته با دریافت گواهی پرواز، می‌توانند در حوزه حرفه‌ای خلبانی یا مدیریت در صنعت هوانوردی مشغول به کار شوند.

کالج سنکا (Seneca College) نیز یکی از مراکز معتبر آموزش خلبانی در کانادا است که در تورنتو واقع شده است. این کالج دوره‌های متنوعی از جمله امنیت هوانوردی، خلبانی و فناوری هوافضا را به دانشجویان ارائه می‌دهد.

موسسه فناوری بریتیش کلمبیا (BCIT) نیز یکی از برترین دانشگاه‌های هوانوردی کانادا به‌شمار می‌آید. این موسسه دوره‌های متنوعی در زمینه هوانوردی و پرواز ارائه می‌کند و مدارک ارائه شده توسط آن به دلیل همکاری با انجمن پژوهش‌های ملی کانادا و شرکت بوئینگ، در سطح بین‌المللی ارزش بالایی دارد.

کالج سالت (Sault College) نیز از بهترین کالج‌های آموزش خلبانی در کانادا محسوب می‌شود که از سال ۱۹۷۴ در تورنتو خلبانان حرفه‌ای را آموزش می‌دهد. البته برخی از دوره‌ها مختص شهروندان کانادا بوده و دانشجویان بین‌المللی امکان ثبت‌نام در آنها را ندارند.

کالج پروازی مونکتون (Moncton Flight College) نیز از بهترین مدارس تربیت خلبانان در کانادا به‌شمار می‌آید که در استان نیوبرانزویک واقع شده است. این کالج دوره‌های کارشناسی همچون هوانوردی، خلبانی ایرلاین و خلبانی تجاری را به دانشجویان ارائه می‌دهد و هر ساله تعداد زیادی از داوطلبان برای ورود به این دوره‌ها ثبت‌نام می‌کنند.

کالج کانفدریشن (Confederation College) نیز یک مرکز آموزش عالی در حوزه هوانوردی در استان آنتاریو دارد که دوره‌های مدیریت پرواز و مهندسی هوافضا را ارائه می‌کند و این دوره‌ها به عنوان یکی از بهترین دوره‌های تحصیل خلبانی در کانادا شناخته می‌شوند.

کالج جورجین (Georgian College) نیز با ارائه دوره‌های مدیریت هوانوردی در شهر بری، از دانشگاه‌های برجسته‌ای در کشور کانادا به‌شمار می‌آید. این کالج با هفت پردیس دانشگاهی، بیش از ۱۲۵۰۰ دانشجو را در بر می‌گیرد.

آموزش خلبانی در آلمان

آموزش خلبانی در آلمان از طریق دوره‌های مختلفی ارائه می‌شود که توسط ایرلاین‌های مختلف، به ویژه ایرلاین معتبر لوفتهانزا، تدارک دیده می‌شوند.

در این دوره‌ها، داوطلبان با مفاهیم و دانش فعلی خلبانی آشنا می‌شوند و با گذراندن مراحل مختلف، فرصت کار در ایرلاین‌های برجسته آلمان و کشورهای دیگر را خواهند داشت. آلمان عضو کنوانسیون بولونیا است و دانشگاه‌های آن استانداردهای آموزشی اروپایی را رعایت می‌کنند.

به همین دلیل، فارغ‌التحصیلان این دوره‌ها می‌توانند در ایرلاین‌های کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز به کار بپردازند و بعد از اتمام تحصیلات، ویزای کار این کشورها را نیز دریافت کنند.

دوره‌های آموزش خلبانی در آلمان به صورت دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد در کالج‌های هوانوردی و برخی دانشگاه‌ها ارائه می‌شوند. زمان طولانی دوره‌های کارشناسی خلبانی حدود چهار تا چهار و نیم سال است و دوره‌های کارشناسی ارشد نیز تا یک تا یک و نیم سال طول می‌کشد.

این دوره‌ها به زبان‌های آلمانی و انگلیسی ارائه می‌شوند تا به افراد مشتاقی که می‌خواهند در زمینه خلبانی در آلمان تحصیل کنند، امکان پذیر باشد.

برای علاقه‌مندان به شرکت در دوره‌های آموزش خلبانی در آلمان، دوره‌های کوتاه‌مدتی نیز در کالج‌های هوانوردی این کشور برگزار می‌شود.

این دوره‌ها به عنوان آموزش خلبانی هواپیماهای کوچک یا برای افراد تازه وارد در زمینه خلبانی ارائه می‌شوند، اگرچه مدرک آکادمیک معادل دانشگاهی دریافت نمی‌شود.

در آلمان، دوره‌های آموزش خلبانی تحت نظر ایرلاین‌های معتبر از جمله لوفتهانزا نیز برگزار می‌شود و برخی از دانشجویان با بورسیه از این ایرلاین‌ها، بدون پرداخت هزینه شهریه، در دوره‌های تحصیلی مرتبط شرکت می‌کنند.

این دوره‌ها باعث می‌شود که دانشجویان در پایان تحصیل به ایرلاین مورد نظر بپیوندند. اما به طور کلی، هزینه‌های تحصیلی برای دیگر داوطلبانی که می‌خواهند در دوره‌های آموزش خلبانی شرکت کنند، بسیار کمتر از کشورهای دیگر است.

این امر از مزایای تحصیل در آلمان به حساب می‌آید، زیرا هزینه‌های بالای تحصیل در رشته خلبانی به ویژه در کشورهای انگلیسی‌زبان، مشکلی برای اکثر دانشجویان به وجود می‌آورد. به این ترتیب، آلمان به عنوان مقصدی جذاب برای تحصیل در زمینه خلبانی محسوب می‌شود.

برای شرکت در دوره‌هایی که به زبان انگلیسی برگزار می‌شوند، مدرک زبان انگلیسی معتبر مانند آیلتس با نمره حداقل 6.5 مورد نیاز است تا بتوانند پذیرفته شوند.

همچنین برای دوره‌هایی که به زبان آلمانی برگزار می‌شوند، مدرک زبان آلمانی با سطح حداقل B1 الزامی است تا امکان ورود به این دوره‌ها وجود داشته باشد.

تحصیل خلبانی در قطر

در کشور قطر، خدمات هوایی بسیار توسعه یافته‌اند و یکی از شرکت‌های برجسته و معتبر در این زمینه، “قطر ایرویرز” یا “Qatar Airways” است. این شرکت در چند سال اخیر به عنوان یکی از پنج خطوط هوایی برتر جهان شناخته شده است.

به دلیل ارتباط نزدیک شرکت‌های آموزش خلبانی با خطوط هوایی، تحصیل در حوزه خلبانی در قطر به علت کیفیت بالا و شهرت برتری خطوط هوایی این کشور، انتخابی مناسب برای علاقمندان به این حوزه به حساب می‌آید.

مدارک حاصل از دانشگاه‌های خلبانی در قطر، در سراسر جهان ارزش و اعتبار دارند. به همین دلیل افرادی که در اینجا تحصیل می‌کنند، فرصت کار در خطوط هوایی معتبر قطر ایرویرز و حتی سایر شرکت‌های هوایی معتبر جهان را دارا می‌شوند.

البته علاوه بر گذراندن دوره‌های خلبانی با موفقیت، ارائه شایستگی‌های فردی نیز در ایجاد فرصت‌های شغلی موثر است.

دوره‌های آموزش خلبانی در قطر، به دلیل شهرت خطوط هوایی این کشور، با استانداردهای بالا و در سطحی مشابه با کشورهایی چون آلمان، استرالیا، کانادا، آفریقای جنوبی و ترکیه ارائه می‌شوند.

در فرآیند تحصیل خلبانی در قطر، اهمیت بالایی به مواردی چون فیزیک، دینامیک هوایی، ترمودینامیک، ریاضی و تسلط بر زبان بین‌المللی، به ویژه زبان انگلیسی، داده می‌شود؛ زیرا این مباحث اساسی در موفقیت در زمینه خلبانی هستند.

برای ورود به دوره‌های خلبانی در قطر، تسلط بر زبان انگلیسی با ارائه مدرک معتبر مانند آیلتس با نمره حداقل 7، یکی از شرایط اساسی است؛ زیرا زبان انگلیسی به عنوان زبان رسمی حمل و نقل هوایی جهانی شناخته می‌شود و تسلط به آن برای یک خلبان ضروری است.

به مانند کشورهای دیگر، برای ورود به دانشگاه‌های خلبانی در قطر نیز استانداردهای دقیقی وجود دارد. تنها افرادی با شرایط بدنی، روانی و هوشی مناسب که در آزمون‌های مربوطه موفقیت آمیز عمل کرده‌اند، به دوره‌های تحصیل خلبانی در این دانشگاه‌ها وارد می‌شوند.

زیرا شغل خلبانی یک حرفه بسیار حساس و پرریسک است که وابسته به تخصص و توانایی‌های فرد خلبان است. به همین دلیل، انتخاب افراد مناسب برای این حرفه با دقت بسیاری صورت می‌گیرد.

به طور طبیعی، خلبانی یک شغل پر استرس به شمار می‌آید و افرادی که این حرفه را انتخاب می‌کنند، آمادگی برای مواجهه با ریسک‌ها و سختی‌های آن را دارا هستند. با وجود سختی‌های این حرفه، درآمد آن نیز بسیار بالاست.

یکی از معتبرترین دانشگاه‌های خلبانی در قطر، “کالج هوانوردی قطر” یا “Qatar Aeronautical College” است. این دانشگاه که از سال 1975 تأسیس شده، یکی از برترین مراکز آموزش خلبانی در جهان به حساب می‌آید.

در این دانشگاه، دوره‌های متنوعی از جمله خلبانی، مهندسی تعمیر و نگهداری هواپیما، کنترل کننده‌های هوایی، هواشناسی و دوره‌های مختصر مرتبط با صنعت هوانوردی ارائه می‌شود. دوره‌های خلبانی نیز متنوع بوده و می‌توانند به مدارک مختلفی از دیپلم‌ها تا لایسنس یا کارشناسی خلبانی و رشته‌های مشابه منجر شوند.

تحصیل خلبانی در استرالیا

در استرالیا، تحصیل در رشته خلبانی

استرالیا با دارا بودن دوره‌های خلبانی با اعتبار بالا، فرصتی را به فارغ‌التحصیلان این دوره‌ها می‌دهد تا به سادگی در خطوط هوایی کشورهای دیگری که شرایط آسان‌تری برای استخدام خلبانان دارند، کار کنند.

البته امکان استخدام خلبانان در خطوط هوایی استرالیایی نیز وجود دارد، اما شرایط مشخصی باید تا این هدف انجام شود. به همین دلیل هر ساله افراد زیادی از سراسر جهان، از جمله ایران، به دنبال اخذ ویزای تحصیلی در رشته خلبانی در استرالیا هستند.

شرایط ویژه‌ای برای پذیرش در دوره‌های خلبانی در استرالیا و سایر کشورها وجود دارد. به عنوان مثال، از لحاظ سلامت جسمانی و ویژگی‌های جسمی، آزمون‌های دقیقی انجام می‌شود تا افرادی که شرایط مناسب را دارند، انتخاب شوند.

گاهاً اشتباهی باورهای نادرستی درباره آزمون‌های سلامتی برای پذیرش در دوره‌های خلبانی وجود دارد. به عنوان مثال، برخی افراد اشتباهاً معتقدند که داشتن دندان‌های پرکرده یا استفاده از عینک مانع پذیرش در این دوره‌ها می‌شود.

در حقیقت، داشتن دندان‌های پرکرده یا استفاده از عینک در پذیرش دوره‌های خلبانی در استرالیا یا در سایر نقاط جهان، مشکلی ایجاد نمی‌کند. به طور کلی، بسیاری از باورهای نادرست درباره سختی‌های پزشکی برای ورود به دوره‌های خلبانی وجود دارند.

بدون شک، دید صحیح چشم‌ها یکی از شرایط اساسی برای ورود به دوره‌های خلبانی در استرالیا و سایر کشورها است. افرادی که مشکلات بینایی مانند کوری رنگی یا دوبینی دارند، به‌طور عمومی مشکلاتی در طی مراحل آموزش و پذیرش خواهند داشت.

در استرالیا، دوره‌های خلبانی در دانشکده خلبانی رویال ویکتوریا، دانشگاه تکنولوژی سویینبرن، آکادمی پرواز استرالیا، دانشگاه سلطنتی فناوری ملبورن (RMIT)، دانشگاه ادیث کاوان و مدرسه خلبانی تری استار فرودگاه مورابین ملبورن ارائه می‌شوند.

در این مراکز، هزینه‌های دوره‌های خلبانی متفاوت است، اما به طور میانگین، برای دروس تئوری هر ترم حدود 10 هزار دلار و برای هر ساعت دروس عملی حدود 250 دلار می‌باشد.

اگر در دوره‌های خلبانی در استرالیا شرکت کنید و گواهی پایان دوره را دریافت کنید، تضمینی برای استخدام در این کشور وجود ندارد. شرایط استخدام خلبانان در استرالیا بسته به شرکت‌های هواپیمایی مختلف متغیر است.

به طور کلی، شرکت‌های هواپیمایی فعال در استرالیا می‌توانند فردی با حداقل 1000 ساعت پرواز در رزومه‌اش را استخدام کنند.

1000 ساعت پرواز به مقدار زیادی می‌رسد و برای رسیدن به این تعداد، راه‌های مختلفی وجود دارد. اولین راه این است که فرد پس از اتمام دوره خلبانی، دوره استادی خلبانی را اخذ کرده و به عنوان استاد خلبانی فعالیت کند تا تجربه خود را افزایش دهد.

راه دیگر، فردی با تعداد کمتری ساعت پرواز (حدود 200 ساعت) در شرکت‌های هواپیمایی توریستی در مناطق دورافتاده و شمالی استرالیا که هواپیماهای سبک دارند، کار کند و با انجام پروازهای کوتاه مدت تجربه خود را افزایش دهد. سپس با تجمیع تا 1000 ساعت پرواز، می‌توان در شرکت‌های هواپیمایی بزرگ درخواست استخدام داد.

بازار کار خلبانی در استرالیا نیز دارای محدودیت‌های خاص خود است و فرصت‌های شغلی به افراد شایسته‌تر ارائه می‌شود.

اما یک نکته مثبت این است که میانگین سنی خلبانان در استرالیا بالاست و در آینده نزدیک تعداد زیادی از آن‌ها بازنشسته خواهند شد، این موضوع فرصت‌های شغلی بیشتری برای استخدام خلبانان جدید ایجاد می‌کند.

برای افرادی که به دنبال اخذ اقامت استرالیا و استخدام به عنوان خلبان در این کشور هستند، مهم است که شرایط بازار کار و درآمد متوسط خلبانان در استرالیا را به خوبی بررسی کنند. همچنین، مهم است که انتخابشان را با توجه به شرایط و اهداف شخصی خود انجام دهند.